પદ -૨૮ ……………..૧/૨
!! શ્રી કૃષ્ણનારાયાણ , ભક્તરાજ ઉદ્ધવજીને વ્રજવાસિયો
પ્રત્યે પ્રેમવિરહનો સંદેશો મોકલે છે તે વિષે.”
“દ્વીઅર્થી ગિરધારીની ગરબી”
મથુરાંમાં રે, બોલ્યા વિહારીજી વાણ,
સુણો ઉદ્ધવ પરમ સુજાણ. (ટેક)
તમે જઇને રે વૃજવાસીને રીઝાવો,
મારો સંદેશો સંભળાવો.
વ્રજવાસીનો જે સ્નેહ,
ઉર સાલે મુજને એહ;
વિરહે વ્યાકુળ મુજ દેહ,
મારા મનમાં રે મળવાની ઘણી તાણ. સુણો ઉદ્ધવ. (૧)
ગોકુળમાં રે ઘણો કરીને વાસ,
સુખ લીધામાં ન રહી કચાસ;
ગોકુળના રે , ઘણાક દાસીદાસ,
મને પમાડતા ઉલ્હાસ.
પ્રેમી બેસતા મારી પાસ,
કરતા વિનોદમાં ઉપહાસ;
તે સંભારી થાઉ ઉદાસ,
શું ? કીજે રે, વ્રજનાં વિશેષ વખાણ. સુણો ઉદ્ધવ. (૨)
વહાલી વસ્તુ રે, આણી મુજને દેતા,
વળી કોમળ વચનો કહેતા;
મુજ આજ્ઞા રે સ્નેહે શિરધરી લેતા,
હું રાખું તેમજ રહેતા.
ફૂલહાર મુને પહેરાવી,
ફળ દેતા વિધ વિધ લાવી;
રાજી રહેતા મુજને રીઝાવી;
કેમ વિસરે રે, પડી જે પ્રેમ પીછાણ. સુણો ઉદ્ધવ. (૩)
ગોકુળમાં રે એક રૂડા બ્રહ્મચારી,
હરિ મંદિરના અધિકારી;
તેણે સહુને રે સેવાની રીતિ સારી,
શીખવાડી સ્નેહ વધારી.
સાચવવા મરજી મારી,
શીખવી જુક્તિ સુખકારી;
એની સમજણની બલિહારી,
કરી લીધો રે સેવાથી મુજને વેચાણ. સુણો ઉદ્ધવ. (૪)
ક્યારે જઇને રે ફરતા જમુના કિનારે,
જોતા નિરમળ જળ મળી ભારે;
એ સુખડા રે સાંભરી આવે અત્યારે,
વધે વ્યાધિ વિરહનો વધારે.
લઇ સંગ ગોપ ગુણવાન,
વૃંદાવનમાં નિરખતા સ્થાન;
જ્યાં કરતા અમે ખાનપાન,
સાંભરે છે રે, એ જગ્યાનાં એધાણ. સુણો ઉદ્ધવ. (૫)
વૃંદાવનમાં રે એક બગીચો એવો,
નક્કી નંદનવન જેવો;
કહી કહીને રે , કહીએ એને કેવો,
આ ભૂતળમાં નથી એવો.
જેમાં ફૂલના ઝાડ અપાર,
કઈંક લચી પડ્યાં ફળભાર;
બને સ્થિર જરૂર જોનાર,
છે એમાં રે, એક કદંબ સુખ ખાણ. સુણો ઉદ્ધવ. (૬)
કદંબની રે શિતળ છાયા કેવી,
જાણે ઘાટી પીપરના જેવી;
ઉર ઉપમારે, બદરીતરુની લેવી,
સુખ પામ્યો એ સ્થળ સેવી.
જાણે તાપ નિવારણ માટે,
ઘડ્યું બ્રહ્માએ છત્ર આ ઘાટે;
ધર્યું બાગ વિષે સુરરાટે.
નહી વિસરે રે એ રસિક રહેઠાણ. સુણો ઉદ્ધવ. (૭)
ત્યાં બેસી રે સાંભળતો કવિતાય,
રચી જેહ વડા કવિરાય;
ક્યારે ધરતો રે , મૂળસ્વરૂપનું ધ્યાન,
ગાતા ગોપ હરિ ગુણગાન.
શિતલ ત્યાં વાયુ વાય,
ઉઠવાનો ભાવ ન થાય;
મન શોભાથી મલકાય,
બોલે પંખી રે, અહીં વાસો કરે એમ જાણ. સુણો ઉદ્ધવ. (૮)
વૃજવાસી રે , નિજ મંદિર પધરાવે,
પોશાક રૂડા પહેરાવે;
કર જોડી રે, આરતિ મારી ઉતારે,
આનંદથી સ્તુતિ ઉચ્ચારે.
આપે ક્યારેક માખણ મેવા,
જેમાં સ્વાદ અમૃતના જેવા;
કરે મારી શુભ એમ સેવા,
કેમ વિસરે રે, અહો નિશની ઓળખાણ. સુણો ઉદ્ધવ. (૯)
એવું સુણીને રે , બોલ્યા ઉદ્ધવ તતકાળ,
સુણો વિશ્વવિહારીજી લાલ, ;
આપે જણાવ્યું રે, જે જન ઉપર વહાલ,
છે એવા એ પુરા પ્રેમાળ.
ધન્ય ધન્ય એ ગોકુલવાસી,
જેની કીર્તિ આ જગમાં પ્રકાશી;
સેવ્યા તમને જન સુખરાશી,
હું જાઇશ રે, કાલે ઉગતે ભાણ. સુણો ઉદ્ધવ. (૧૦)
____________________________________________________
૧. શ્રી વિહારીલાલજી મહારાજ , ભક્તરાજ ( વિઠ્ઠલ ) ખંભાતવાસી
હરિજનો પ્રત્યે વાત્સલ્યતા દર્શાવે છે તે વિષે; અને ગરબીમાં જ્યાં
જમુનાજીનુ વર્ણન છે, ત્યાં સમુદ્ર કિનારો સમજવો.તથા જ્યાં મહારાજશ્રીનો
મુકામ હતો તેને વૃંદાવન સમજવું, વળી બગીચામાં જ્યાં પીપર કૃક્ષ છે, તેને
કદંબનુ વૃક્ષ જાણવું, ત્યાંના વાસી હરિજનોને ગોકુળના ગોપ ગોપી સમજવાં,
અને ત્યાંના મંદિરના અધિકારી મહાંત બ્રહ્મચારી હરિસેવાનંદજીને ગોકુળના
બ્રહ્મચારી સમજવા, એ વિગેરે પ્રસંગોપાત વર્ણન છે તેમ સમજી લેવું.
૨. નંદન = ઇન્દ્રનો બગીચો. ૩. બદરીતરુ= બદરીકાશ્રમનું વૃક્ષ.
૪. સુરરાટ્ = બ્રહ્મા. ૫. મૂળસ્વરૂપ = શ્રીકૃષ્ણનુ પોતાનુ, અને આચાર્યશ્રીનું,
અક્ષરધામનુ મૂળ સ્વરૂપ.
અંખી આયકે મોય લગી જીવન જાદુગારે કી
અંખીઆં અંખીઆં હાંરે, પ્રિય દરશકી પ્યાસી રે.૩/૩
અંગમાં દેખાય છે રે, વહાલા ! પ્રકટ તમારે ચેન
અંગુઠી આપો અમને અવતારી તમોને કર જોડી કહીએ.
અંગુઠી ન લીની અંગુઠી ન લીની કે લીની નહિ માત .
અંગુલીકા મૃદુલ રુપાળીરે, ૭/૮
અંગો અંગને દિયે છે બાળી, નથી પ્રભુની આજ્ઞા જ પાળી;
અંચરવા મોરો છાંડો સાંવરે, અંચ. પ્યારે બંસીવારે છાંડો
અંજનીપુત્ર મહાબળવંતા, ત્રિભુવનમાં વિખ્યાત હો;
અંત સમય ઉર ધરજો રાજ, અંત સમય ઉર ધરજો ;
અંત સમયમાં રે સૌ ભક્તને રે, સંકટ તે કોય પ્રકારે ન થાય
અંત સમો જ્યારે તારો આવશે રે,
અંતકાળ વેળા કઠણ , કષ્ટ કોટીધા થાય;
અંતકાળે આવી રે મારી, શ્રીઘનશ્યામ કરો સહાય રે
અંતકાળે આવી રે સંભાળી લેજો શામળા રે, જોશો મા અમારા અવગુણ શ્યામ
અંતકાળે કઠણ વેળા આવશે, અંતકાળે કઠણ વેળા આવશે રે
અંતર ઉદાસી રહે છે, અંતર ઉદાસી રહે છે, અંતર ઉદાસી રહે છે રે
અંતર ચતુર હરે, સુંદર હરિ.અંતર.
અંતર દાઝે છે અતિ, અંતર દાઝે છે અતિ, અંતર દાઝે છે અતિ રે
અંતર દેખ તપાસી તેરા કોન, અંતર દેખ તપાસી રે
અંતરગતની વાતુ, અંતરગતની વાતુ, અંતરગતની વાતુ રે
અંતરજામી છો ભવતારણ પ્યારા શ્રી હરિ રે આવ્યો શરણ તમારે ભવસાગર ફેરા ફરી રે
અંતરજામી જગદગુરુ ઇશ્વર, ભક્તવત્સલ ભયહારીહો ;૩/૪
અંતરજામી શ્રી કૃષ્ણ જાની લઇ, ઇન્દ્ર કોપ કિયો ભારી હો;
અંતરના જામી શું કહીએ આપને
અંતરની કેને કહીએ, અંતરની કેને કહીએ, અંતરની કેને કહીએ રે
અંતરપટ ખોલો હરિ હમસે હસી બોલો
અંતરમાં તારા જોને વિચારી, જોને વિચારી
અંતરમાં હું નિરંતર ધારું, શ્રી હરિ ધર્મ કુમાર,
અંતરમેં ગિરિધારી ધરેરી મેં તો અંતરમેં ગિરિધારી
અંત:શત્રુ છે આખલા, સમર્થ શ્રીહરિરાય
અંતિમ સત્ય છે શ્રીજીમહારાજ
અંતે ઉઠી જાવું એકલું, મેલી ગામને ગરાસજી;
અંતે જાવું ઊઠી એકલા રે, સંગે આવે ન કોય, પંડિત રંક ને રાય કે
અંતે જાવું છે ઊઠી એકલા હો જાણજે, સગાં ન આવે કોઈ સાથ રે
અંતે જાવું છે એકલાં રે, સંગે આવે ન કોઇ, માતાપિતાને ભાઇ દીકરા
અંતે લેવા જમ આવશે જીરે, સર્વે મળી સંગાથ રે ૩/૪
અંતે સંતને તેડાવે રે પ્રભુનું ભજન કરવા..
અંધકાર ને અજ્ઞાન રૂપ, એવું માયાતણું છે સ્વરૂપ;
અંધને કર્યા દેખતા, અજ્ઞાનીને જ્ઞાન
અંબર આભૂષણ અતિ ભારી, માથે મુગટ ધર્યો સુખકારી
અંસુવન સુખે રે મોરી અખિયાં
અકળ ગતિ છે તમારી મારા ઇશ્વર અકળ ગતિ છે તમારી રે
અક્કલે ઉચાળો ભર્યો ઓચિંતા, નથી રેવું આ નગરમાંયજી
અક્ષયતૃતીયા આજ સુભગ દિન, આઇ અતિ સુખદાઇ હો;
અક્ષર થકી બીજા બ્રહ્મ કહે છે ભિન્નરે, તે તો પામે બ્રહ્મ સુસુપ્તિમાં લીન રે
અક્ષર પર હરિ શ્રીજીમહારાજ
અક્ષર બ્રહ્મ જેને કે છે નિરાકાર રે, બીજે રૂપે રહ્યો છે સાકાર રે
અક્ષરથી વિમાન ઊતર્યાં રે, આવ્યા અવનીને માંય
અક્ષરધાંમ થી આવીયા, સહજાનંદ સુખધામ, પ્રગટ્યા પુરવમાં;
અક્ષરધામ અલૌકિક જડે નહિ, અક્ષરધામ
અક્ષરધામ આપે પુરુષોત્તમ નાથ રે,
અક્ષરધામ નિવાસી શ્રીહરિ સોઈ
અક્ષરધામ સુધામિ મનોહર, શામ સદા સુખધામ નમામી,
અક્ષરધામથી આવિયા રે, પુરુષોત્તમ સુખધામ, અખંડ સુખ આપવા રે
અક્ષરધામથી પધાર્યા મારો વાલીડો
અક્ષરધામના ધામી મારા, સહજાનંદજી સ્વામી રે
અક્ષરધામેં કેમ જાશો જીજ્ઞાસુ ? માયા અક્ષરમા જાતાં રોકશેરે,
અક્ષરના આધાર, આવોને અક્ષરના આધાર ૨/૨
અક્ષરના વાસી રે અવની આવીયા,
અક્ષરના વાસી વ્હાલો આવ્યા અવની પર
અક્ષરના વાસીરે અવની આવ્યાછે;
અક્ષરની રેલ વૃષવંશીની વેલ્ય,અવની પર આવી અક્ષરની રેલ
અક્ષરપતિ અલબેલડારે, આવ્યા અમારે કાજ;
અક્ષરપતિ અવની પર આયે રે, અક્ષરપતિ
અક્ષરપતિ આજ અવની પર આવ્યા રે, સર્વે સમાજ ત્યાં થકી લાવ્યા રે
અક્ષરપતિ નાથ અઢળક ઢળિયા રે, આવ્યા શરણે તેના ફેરા ફળિયા.
અક્ષરપતિ સોઇ નંદકુમાર ભયે, હરન સબે ભુભારા હો;
અક્ષરપતિ હો અલબેલ...શામરા તુમ
અક્ષરપતી આવિયા અવતારી રે,
અક્ષરમુક્ત કર્યા અમને, સમરથ સુંદરશ્યામે
અક્ષરવાસી અલબેલા તમ પરવારી
અક્ષરવાસી આવોને મારે ઓરડીયે રાખું જોરડીયે.
અક્ષરવાસી વિલાસી વડતાલના રે, ભલે આવ્યા ભુપર ધરી ભાવ;
અક્ષરાતિત અનાદિ દિવ્ય સિંહાસન દિવ્ય છબી છાજે;
અખંડ તુમારી આરતી, બદ્રીપતિ દેવા
અખંડ પિયાજીની આરતી, અતિ હેતે ઉતારૂં મહા મનોહર મૂરતિ, અંતરમાં ધારૂં,
અખંડ બિરાજો વાલા મારે મંદિર મોરારિ,
અખંડ રહો મંદિરિયે મારે, મોહી હું તો છોગલિયે તારે
અખંડ સુખિયો કરવા મુજને અખંડ તત્પર તમે રહો છો
અખંડમૂર્તિ, અકળમૂર્તિ, અજીતમૂર્તિ, અવતારી
અખિયન બીચ અબીર ડાર્યો, ડાર્યો અખિયન બીચ અબીર ;
અખિયનકી લગી ચટકી સજની અંખિ.
અખિયનમેં હો અખિયનમેં. લટક, લાલનકી વસી
અખિયા રંગદીની, શ્યામ મોહે બાવરી કીની
અખિયાં અટકી દેખત બનવારી..
અખિયાં અટકી રહી લખી છબી નટકી
અખિયાં અટકી રૂપ રસાલ , દેખી મુખ મદન ગોપાલ.....
અખિયાં અટકી સલોને રૂપ;
અખિયાં અબીર ગુલાલસે ભરી .
અખિયાં ઉરજ રહીરે, રસિક તેરે રૂપમેં૪/૪
અખિયાં ઓટ ભયે અકુલાત
અખિયાં તેરી ચટક રંગીલિયાં વે;
અખિયાં દરશ વિના દુઃખ પાવે, પ્રાણજીવન પિયાદર્શકી પ્યાસી, પળ જુગ સમ એક જાવે
અખિયાં દરશદી પ્યાસીયાં પ્યારાવે;
અખિયાં ધરત નાહીં ધીર સૈયો મોરીવે;
અખિયાં ફરકન લાગી રે, અબ રે સૈયા મોરી, દૃગ ફરકત મોરી અંગિયા તરકત
અખિયાં ભરી હે ગુલાલસે મોરી....
અખિયાં રૂપ લોભાણી રસિયાવરકે
અખિયાં લગીરી મોય..